Η Ελλάδα έχει βυθιστεί στην μεγαλύτερη οικονομική κρίση μετά τον Β'Π.Π. και η κατάσταση της οικονομίας είναι πολύ χειρότερη από αυτή που ήταν στις 4 Οκτωβρίου του 2009 και το χειρότερο δεν υπάρχει προοπτική εξόδου από την κρίση αυτή αν δεν μεγαλώσει το παραγόμενο εθνικό προϊόν-κάτι πρακτικά αδύνατο αναφέρει στην έκεθσή της η Τράπεζα της Ελλάδος. Το εντυπωσιακό είναι ότι παρά την υποτιθέμενη προσπάθεια έχουν αποτύχει όλες οι προσπάθειες για επενδύσεις, οι οποίες συνήθως πέφτουν επάνω στο ... Συμβούλιο της Επικρατείας και ακυρώνονται!
Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η τουριστική επένδυση στη Μονή Τοπλού στην Κρήτη που θα γινόταν με οικιστική εκμετάλλευση του 3% μιας έκτασης 25.000 στρεμμάτων. Η επένδυση ήταν ύψους 1,2 δισ. ευρώ εξ ολοκλήρου αυτοχρηματοδοτούμενη από βρετανικό επενδυτικό οίκο και θα απασχολούσε 2.300 εργαζόμενους. Είχε εγκριθεί από το ΥΠΕΚΑ και "έφαγε κόκκινο" πριν από ένα μήνα από το Συμβούλιο Επικρατείας!
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι "χρεωκόπησαν" ήδη τα στοιχεία της υποτίθεται απόλυτα έγκυρης πλέον Στατιστικής Υπηρεσίας αφού η ύφεση του 4,2% που υποτίθεται ότι είχε πλήξει την ελληνική οικονομία το 2010 και αυτό είχε περάσει στον Πορϋπολογισμό, τελικά ήταν ... 4,5%! Ακόμα και σε αυτό έπεσε η κυβέρνηση έξω.
Το δ΄ τρίμηνο του 2010, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η ύφεση έφθασε το 6,6% σε σχέση με το δ΄ τρίμηνο του 2009. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2010 εμφάνισε μείωση 1,4%.
Προς τα κάτω επιδεινώθηκαν και οι επιδόσεις των προηγούμενων τριμήνων του 2010. Το γ΄ τρίμηνο η ύφεση έφθασε το 5,7% και το β΄ τρίμηνο του ίδιου έτους στο 5,1%.
Η σημαντική μείωση που καταγράφεται στην τελική καταναλωτική δαπάνη συνέβαλε στη μείωση του ΑΕΠ, όπως αναφέρει η ΕΛΣΤΑΤ, ενώ η βελτίωση που παρατηρήθηκε και κατά το 4ο τρίμηνο στο εμπορικό ισοζύγιο, αντιστάθμισε εν μέρει το αρνητικό αποτέλεσμα. Η ανακοίνωση είναι προσωρινή και δεν αναφέρει αναλυτικά στοιχεία για την επίπτωση ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας.
Η έκθεση της ΤτΕ
Ειδικότερα, όσον αφορά στον κρίσιμο τομέα της δημοσιονομικής προσαρμογής, η μείωση του ελλείμματος επιτεύχθηκε κυρίως με μέτρα οριζόντιας εφαρμογής, όπως περικοπές μισθών και συντάξεων και αύξηση φόρων, χωρίς ουσιαστικές βελτιώσεις στο μέγεθος και την αναποτελεσματική λειτουργία του κράτους, δηλαδή εκεί όπου πρωτογενώς δημιουργούνται και γιγαντώνονται τα ελλείμματα.
Η ΤτΕ επισημαίνει ότι οι αναγκαίες παρεμβάσεις στον τομέα αυτό πρέπει να είναι ριζικές, μακρόπνοες και επίμονες, για να έχουν μόνιμα θετικά αποτελέσματα στις δαπάνες, οι οποίες πρέπει να συνεχίσουν να μειώνονται σταθερά.
Η έκθεση ανάγει σε σημείο-κλειδί την αποκλιμάκωση του χρέους, αλλά με διαφορετική «συνταγή» από αυτή που ανακοινώθηκε από την τρόικα.
Θεωρεί ότι το πρώτο και απαραίτητο βήμα είναι η συρρίκνωση των ελλειμμάτων και η δημιουργία επαρκών πρωτογενών πλεονασμάτων. Η δεύτερη, εξίσου καθοριστική, προϋπόθεση για τη μείωση του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ αλλά και για την άμβλυνση των συνεπειών της κρίσης είναι η ανάκαμψη της οικονομίας και στη συνέχεια η ανάπτυξη με ταχείς ρυθμούς.
Η έκθεση αναφέρει ότι:
1. Η οικονομική πολιτική πρέπει να στραφεί τώρα στην εκ βάθρων ανασυγκρότηση του κράτους, για να μειωθούν οι δαπάνες και να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα του δημόσιου τομέα. Το έργο αυτό είναι ασφαλώς πολύ δυσκολότερο από τα έκτακτα μέτρα οριζόντιας εφαρμογής, καθώς θα συναντήσει ισχυρές αντιστάσεις. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο κράτος πρέπει να προχωρήσουν με αποφασιστικότητα και να στηριχθούν στην ευρεία συναίνεση της κοινωνίας, η οποία κατανοεί ότι το «παλαιό καθεστώς» δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο.
Εκτιμά ότι θα ήταν ιδιαίτερα θετικό, αν τελικά επιτυγχανόταν ταχύτερη δημοσιονομική προσαρμογή τα επόμενα χρόνια και μείωση του ελλείμματος έως το 2014 μεγαλύτερη από ό,τι προβλέπεται τώρα. Αυτό είναι εφικτό, αν το σχέδιο μείωσης του ελλείμματος επικεντρωθεί στον:
- Περιορισμό των δαπανών φορέων της γενικής κυβέρνησης, με αναδιαρθρώσεις και δομικές αλλαγές όπως: αναδιάρθρωση των ζημιογόνων Δ.Ε.Κ.Ο., παύση λειτουργίας μη αναγκαίων φορέων του δημόσιου τομέα και συγχώνευση άλλων, μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης με εξορθολογισμό του συστήματος αμοιβών και διαχείρισης ανθρώπινων πόρων των φορέων της γενικής κυβέρνησης, εξέταση της δυνατότητας για περαιτέρω συγκράτηση των αμυντικών δαπανών.
- Βελτίωση της λειτουργίας και ενίσχυση των δημοσιονομικών θεσμών με έμφαση στην ενίσχυση του ελέγχου των δαπανών, στην αύξηση της διαφάνειας και στη βελτίωση της κατάρτισης του προϋπολογισμού. Ιδιαίτερη σημασία έχει εν προκειμένω η θέσπιση αριθμητικών δημοσιονομικών κανόνων για το ύψος και τον ρυθμό μεταβολής βασικών δημοσιονομικών μεγεθών.
- Επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων, στην οποία μπορεί να συμβάλει η αξιόπιστη καταγραφή της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, και αύξηση των εσόδων από την αξιοποίηση της τελευταίας.
- Περιορισμό της φοροδιαφυγής, με την αποτελεσματική εφαρμογή του νόμου, που είναι εφικτή, αν υπάρξει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα μηχανοργάνωσης, σε συνδυασμό με την απλοποίηση των κανόνων του φορολογικού συστήματος.
2. Εκτιμάται ότι η ανάπτυξη είναι τη στιγμή αυτή το κύριο ζητούμενο για την ελληνική οικονομία. Η έξοδος από την ύφεση και η γρήγορη επαναφορά σε θετικούς ρυθμούς ανόδου του ΑΕΠ αφενός θα περιορίσουν την ένταση των αρνητικών επιπτώσεων στην απασχόληση και στα εισοδήματα, και αφετέρου θα διευκολύνουν τη στρατηγική μείωσης του λόγου χρέους προς ΑΕΠ.
Εκτιμάται ότι το ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί κατά 3% περίπου το 2011, χωρίς να αποκλείεται μείωση κατά τι μεγαλύτερη. Η απασχόληση εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά 2,5% περίπου το 2010, που σημαίνει απώλεια 100.000 θέσεων εργασίας. Η μείωση των θέσεων εργασίας συνετέλεσε σημαντικά και στην άνοδο του αριθμού των ανέργων. Η ανεργία εκτιμάται ότι το 2010 ξεπέρασε το 12,5% του εργατικού δυναμικού, ενώ η τάση της αναμένεται να είναι σαφώς αυξητική και το 2011.
Οι πραγματικές μέσες αποδοχές στο σύνολο της οικονομίας εκτιμάται ότι μειώθηκαν κατά 9% το 2010 και προβλέπεται ότι θα μειωθούν σχεδόν κατά 5% το 2011, ενώ μπορεί να σταθεροποιηθούν το 2012.
Για το τραπεζικό σύστημα επισημαίνεται ότι το 2011 θα είναι έτος μεγάλων και σύνθετων προκλήσεων και οι τράπεζες επιβάλλεται να βρίσκονται σε συνεχή εγρήγορση. Η χρηματοδότηση προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα, με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, αναμένεται να σημειώσει μηδενικούς ή αρνητικούς ρυθμούς μεταβολής κατά το 2011.
Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η τουριστική επένδυση στη Μονή Τοπλού στην Κρήτη που θα γινόταν με οικιστική εκμετάλλευση του 3% μιας έκτασης 25.000 στρεμμάτων. Η επένδυση ήταν ύψους 1,2 δισ. ευρώ εξ ολοκλήρου αυτοχρηματοδοτούμενη από βρετανικό επενδυτικό οίκο και θα απασχολούσε 2.300 εργαζόμενους. Είχε εγκριθεί από το ΥΠΕΚΑ και "έφαγε κόκκινο" πριν από ένα μήνα από το Συμβούλιο Επικρατείας!
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι "χρεωκόπησαν" ήδη τα στοιχεία της υποτίθεται απόλυτα έγκυρης πλέον Στατιστικής Υπηρεσίας αφού η ύφεση του 4,2% που υποτίθεται ότι είχε πλήξει την ελληνική οικονομία το 2010 και αυτό είχε περάσει στον Πορϋπολογισμό, τελικά ήταν ... 4,5%! Ακόμα και σε αυτό έπεσε η κυβέρνηση έξω.
Το δ΄ τρίμηνο του 2010, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η ύφεση έφθασε το 6,6% σε σχέση με το δ΄ τρίμηνο του 2009. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2010 εμφάνισε μείωση 1,4%.
Προς τα κάτω επιδεινώθηκαν και οι επιδόσεις των προηγούμενων τριμήνων του 2010. Το γ΄ τρίμηνο η ύφεση έφθασε το 5,7% και το β΄ τρίμηνο του ίδιου έτους στο 5,1%.
Η σημαντική μείωση που καταγράφεται στην τελική καταναλωτική δαπάνη συνέβαλε στη μείωση του ΑΕΠ, όπως αναφέρει η ΕΛΣΤΑΤ, ενώ η βελτίωση που παρατηρήθηκε και κατά το 4ο τρίμηνο στο εμπορικό ισοζύγιο, αντιστάθμισε εν μέρει το αρνητικό αποτέλεσμα. Η ανακοίνωση είναι προσωρινή και δεν αναφέρει αναλυτικά στοιχεία για την επίπτωση ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας.
Η έκθεση της ΤτΕ
Ειδικότερα, όσον αφορά στον κρίσιμο τομέα της δημοσιονομικής προσαρμογής, η μείωση του ελλείμματος επιτεύχθηκε κυρίως με μέτρα οριζόντιας εφαρμογής, όπως περικοπές μισθών και συντάξεων και αύξηση φόρων, χωρίς ουσιαστικές βελτιώσεις στο μέγεθος και την αναποτελεσματική λειτουργία του κράτους, δηλαδή εκεί όπου πρωτογενώς δημιουργούνται και γιγαντώνονται τα ελλείμματα.
Η ΤτΕ επισημαίνει ότι οι αναγκαίες παρεμβάσεις στον τομέα αυτό πρέπει να είναι ριζικές, μακρόπνοες και επίμονες, για να έχουν μόνιμα θετικά αποτελέσματα στις δαπάνες, οι οποίες πρέπει να συνεχίσουν να μειώνονται σταθερά.
Η έκθεση ανάγει σε σημείο-κλειδί την αποκλιμάκωση του χρέους, αλλά με διαφορετική «συνταγή» από αυτή που ανακοινώθηκε από την τρόικα.
Θεωρεί ότι το πρώτο και απαραίτητο βήμα είναι η συρρίκνωση των ελλειμμάτων και η δημιουργία επαρκών πρωτογενών πλεονασμάτων. Η δεύτερη, εξίσου καθοριστική, προϋπόθεση για τη μείωση του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ αλλά και για την άμβλυνση των συνεπειών της κρίσης είναι η ανάκαμψη της οικονομίας και στη συνέχεια η ανάπτυξη με ταχείς ρυθμούς.
Η έκθεση αναφέρει ότι:
1. Η οικονομική πολιτική πρέπει να στραφεί τώρα στην εκ βάθρων ανασυγκρότηση του κράτους, για να μειωθούν οι δαπάνες και να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα του δημόσιου τομέα. Το έργο αυτό είναι ασφαλώς πολύ δυσκολότερο από τα έκτακτα μέτρα οριζόντιας εφαρμογής, καθώς θα συναντήσει ισχυρές αντιστάσεις. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο κράτος πρέπει να προχωρήσουν με αποφασιστικότητα και να στηριχθούν στην ευρεία συναίνεση της κοινωνίας, η οποία κατανοεί ότι το «παλαιό καθεστώς» δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο.
Εκτιμά ότι θα ήταν ιδιαίτερα θετικό, αν τελικά επιτυγχανόταν ταχύτερη δημοσιονομική προσαρμογή τα επόμενα χρόνια και μείωση του ελλείμματος έως το 2014 μεγαλύτερη από ό,τι προβλέπεται τώρα. Αυτό είναι εφικτό, αν το σχέδιο μείωσης του ελλείμματος επικεντρωθεί στον:
- Περιορισμό των δαπανών φορέων της γενικής κυβέρνησης, με αναδιαρθρώσεις και δομικές αλλαγές όπως: αναδιάρθρωση των ζημιογόνων Δ.Ε.Κ.Ο., παύση λειτουργίας μη αναγκαίων φορέων του δημόσιου τομέα και συγχώνευση άλλων, μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης με εξορθολογισμό του συστήματος αμοιβών και διαχείρισης ανθρώπινων πόρων των φορέων της γενικής κυβέρνησης, εξέταση της δυνατότητας για περαιτέρω συγκράτηση των αμυντικών δαπανών.
- Βελτίωση της λειτουργίας και ενίσχυση των δημοσιονομικών θεσμών με έμφαση στην ενίσχυση του ελέγχου των δαπανών, στην αύξηση της διαφάνειας και στη βελτίωση της κατάρτισης του προϋπολογισμού. Ιδιαίτερη σημασία έχει εν προκειμένω η θέσπιση αριθμητικών δημοσιονομικών κανόνων για το ύψος και τον ρυθμό μεταβολής βασικών δημοσιονομικών μεγεθών.
- Επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων, στην οποία μπορεί να συμβάλει η αξιόπιστη καταγραφή της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, και αύξηση των εσόδων από την αξιοποίηση της τελευταίας.
- Περιορισμό της φοροδιαφυγής, με την αποτελεσματική εφαρμογή του νόμου, που είναι εφικτή, αν υπάρξει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα μηχανοργάνωσης, σε συνδυασμό με την απλοποίηση των κανόνων του φορολογικού συστήματος.
2. Εκτιμάται ότι η ανάπτυξη είναι τη στιγμή αυτή το κύριο ζητούμενο για την ελληνική οικονομία. Η έξοδος από την ύφεση και η γρήγορη επαναφορά σε θετικούς ρυθμούς ανόδου του ΑΕΠ αφενός θα περιορίσουν την ένταση των αρνητικών επιπτώσεων στην απασχόληση και στα εισοδήματα, και αφετέρου θα διευκολύνουν τη στρατηγική μείωσης του λόγου χρέους προς ΑΕΠ.
Εκτιμάται ότι το ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί κατά 3% περίπου το 2011, χωρίς να αποκλείεται μείωση κατά τι μεγαλύτερη. Η απασχόληση εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά 2,5% περίπου το 2010, που σημαίνει απώλεια 100.000 θέσεων εργασίας. Η μείωση των θέσεων εργασίας συνετέλεσε σημαντικά και στην άνοδο του αριθμού των ανέργων. Η ανεργία εκτιμάται ότι το 2010 ξεπέρασε το 12,5% του εργατικού δυναμικού, ενώ η τάση της αναμένεται να είναι σαφώς αυξητική και το 2011.
Οι πραγματικές μέσες αποδοχές στο σύνολο της οικονομίας εκτιμάται ότι μειώθηκαν κατά 9% το 2010 και προβλέπεται ότι θα μειωθούν σχεδόν κατά 5% το 2011, ενώ μπορεί να σταθεροποιηθούν το 2012.
Για το τραπεζικό σύστημα επισημαίνεται ότι το 2011 θα είναι έτος μεγάλων και σύνθετων προκλήσεων και οι τράπεζες επιβάλλεται να βρίσκονται σε συνεχή εγρήγορση. Η χρηματοδότηση προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα, με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, αναμένεται να σημειώσει μηδενικούς ή αρνητικούς ρυθμούς μεταβολής κατά το 2011.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου